Muhalefet partilerini üzen 6360 sayılı 'On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un detaylarına inildikçe birçok memur ve emekliye gizli zam yapıldığı ortaya çıkmaya başladı. Yazımızın başlığı şaka gibi gelebilir ama değil. İşte bu yazımızda en yüksek artışı kimlerin aldığıyla, bu konunun detaylarını örneklerle açıklamaya çalışacağız.
l Önce yapılan gizli zammın nasıl yapıldığını açıklayalım
6
Bu illerin büyükşehir belediyesi olmasıyla birlikte bu illerde görev yapan veya daha önce bu illerde görev yaptıktan sonra emekli olanların emekli maaşlarında önemli tutarlarda iyileştirmeler yapılmıştır. Büyük bir ihtimalle personelin maaşına veya emekli maaşına yansıyacak unsurlar çok fazla bilinmiyor veya dikkatlerden kaçmış olabilir. Bazen çıkarılan kanunun burada olduğu gibi öngörülmeyen iyi veya kötü yansımaları olabilmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun birçok maddesinde büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde görev yapan personellerin ödemelerinin farklılaştırıldığına dair hükümler olduğu görülecektir. Okuyucularımızın 657 sayılı Kanun'da yer alan büyükşehir ifadesi geçen kelimeleri aramaları halinde yapılan iyileştirmelerin tamamına ulaşmaları mümkündür. Yer darlığımız nedeniyle biz konuyu sadece bir örnekle açıklamaya çalışacağız.
l En büyük iyileştirme makam tazminatı alanlarda olmuştur
Özellikle 657 sayılı Kanun'un IV sayılı Makam Tazminatı cetvelinde yer alan düzenlemede;
-'En az dört yıl süreli yükseköğrenim veren fakülte veya yüksekokulları bitirmiş mesleğe özel yarışma sınavıyla girerek belirli süreli meslek içi eğitimden sonra özel bir yeterlik sınavında başarılı olmuş, birinci dereceli kadroya atanmış ve doğrudan belediye başkanı veya genel müdür adına teftiş, denetim ve inceleme yetkisine sahip büyükşehir belediyeleri ile bunlara bağlı genel müdürlük müfettişleri ve büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçe belediye müfettişleri 1.000,
- 'Birinci dereceli kadroya atanmış olmak şartıyla; a) Büyükşehir Belediyesi bulunan illerin İl İdare Kurulu Üyesi Bakanlık İl Müdürleri ile aynı illerin İl Emniyet Müdürleri, İl Müftüleri, Sosyal Güvenlik İl Müdürleri (Ankara, İstanbul, İzmir) 1.500' ifadelerini görüyoruz.
İşte bu maddeye göre büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde bazı görevlerde bulunmak makam tazminatı ve bu paralelde de görev tazminatı almayı gerektirmektedir.
Kimin maaşı ne kadar artacak?
Maddede yer alan muğlak ifadeleri bir örnekle açıklamak gerekirse konu daha iyi anlaşılacaktır. Daha önce Balıkesir ilinde görev yapan Milli Eğitim İl Müdürü makam tazminatı olarak 1000 gösterge tutarında ödeme almakta iken yeni düzenleme sonucunda bu rakam Balıkesir'in büyükşehir olmasıyla 1500 gösterge rakamına çıkmıştır.
Örneğe göre makam ve görev tazminatındaki artış tutarı ise; 1000 x 0,071589 = 71,5 TL olacaktır.
Ancak, 666 sayılı KHK sonrasında ödemeler Ücret ve Tazminat Gösterge rakamları üzerinden yapıldığı için yukarıda belirtilen tutar emekli aylığına yansıyacaktır. 666 sayılı KHK çerçevesinde fark ödemesini hesaplayacak olursak;
Bu il müdürünün önceki ücret göstergesi 45.800, tazminat göstergesi ise 25.200 iken Balıkesir'-in Büyükşehir Belediyesi olması nedeniyle ücret göstergesi 46.850, tazminat göstergesi ise 25.775 olmuştur. Maaş hesaplamasını merak eden okuyucularımızın 'Yeni sisteme göre örneklerle maaş hesabı' başlıklı yazımızı okumalarını tavsiye ederiz.
Ayrıca, 666 sayılı KHK ile getirilen ek ödeme oranlarının düzenlendiği cetvellere baktığımızda yine büyükşehir belediyesi bulunan illerde görev yapan bazı personele ilave imkanlar sağlandığı görülmektedir.
Yani, 666 sayılı KHK ile getirilen düzenlemeye göre (II) sayılı cetvelde 375 sayılı KHK'nın Ek 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında yer alan personelin Ücret ve Tazminat Gösterge Cetveli'nde yine büyükşehir belediyesinde görev yapanların göstergeleri daha yüksek düzenlenmiştir.
Diğer yandan, büyükşehir belediyesinde veya büyükşehir belediyesi sınırları içerisindeki kamu kurumlarında çalışan birçok memura yan ödeme kararnamesi ile de mali iyileştirmeler sağlanmıştır. Yani büyükşehir belediyesi sınırları dahilinde görev yapan bazı personellerin hem zamları hem de tazminatları daha yüksek düzenlenmiştir.
Sürpriz zamlar emekli aylıklarına da yansıyacak
Yukarıda açıkladığımız husus emekli maaşlarına da yansımaktadır. Daha önce emekli olan binlerce kişi bu düzenlemeden yararlanacak ve emekli maaşlarında yukarıdaki tutar kadar artış olacaktır. Dolayısıyla emekli maaşlarında artış olacakların mağdur olmamaları için konuyu takip etmeleri faydalarına olacaktır. Allah SGK çalışanlarına kolaylık versin. Bu illerde çalışıp da emekli olan bütün ilgili dosyaları çıkarıp tek tek inceleyecekler ve yeniden maaş bağlayacaklardır.
l En büyük artış emekli belediye başkanlarının aylıklarında olmuştur
Sosyal Güvenlik Kurumu'nca en az iki yıl belediye başkanlığı görevi yaptıktan sonra emekliye ayrılan Emekli Sandığı emeklisi belediye başkanlarına 5434 sayılı Kanun'a göre, SSK ve Bağ-Kur emeklisi belediye başkanlarına da 5510 sayılı Kanun'a göre (geçici madde 4) makam tazminatı verilmektedir.
5434 sayılı Kanun'un ek 68'inci maddesinde; 'Sandıkça emekli aylığı bağlanan büyükşehir belediye başkanlarına 7000, il belediye başkanlarına 6000, ilçe ve ilk kademe belediye başkanlarına 3000, diğer belediye başkanlarına 1500 gösterge rakamı üzerinden, bu maddede belirtilen usûl ve esaslar dâhilinde makam tazminatı, buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı ödenir' hükmüne yer verilmiştir.
İl belediye başkanlığı yapmış olanlara emekli aylıkları dışında 1503,36 TL tutarında makam tazminatı, büyükşehir belediye başkanlığı yapmış olanlara da 1718 lira makam ve temsil tazminatı verilmektedir.
6330 sayılı Kanun ile belediye statüsü değiştirilen 13 ilde belediye başkanlığı yaptıktan sonra emekli olan ve bugün itibariyle 1.503,36 TL tutarında makam ve görev tazminatı alan belediye başkanlarının makam ve temsil tazminat tutarları 1.718,13 TL ye yükselecektir. İlave tazminat farkı ise yaklaşık 214,76 TL tutarındadır.
l Maaş artışlarından ne zamandan itibaren yararlanılacak?
Kanunun yürürlük maddesine baktığımızda 1'inci maddesinin ilk mahalli idareler genel seçiminde yürürlüğe gireceği belirtildiğinden maaşlardaki artışın da ilk mahalli idareler genel seçiminde uygulanacağı görülmektedir. Dolayısıyla ilk mahalli seçimlere kadar sabretmek gerekiyor. Bakalım bu kanundan başka kimler nasiplenecek, hep birlikte göreceğiz.
