İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırmaya dair hükümlerinin 50’den az işçi çalıştıran “az tehlikeli” işyerlerinde uygulanmasına 1 Temmuz’da başlanacak. Yazıp çizdik daha önce, ama hatırlatmakta fayda var. Kanun diyor ki, ‘isterseniz bir kişi çalıştırın, yine de bu yükümlülükleri yerine getireceksiniz.”
Yani bakkal da olsanız, tek kişilik muhasebe bürosu da işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlığı hizmeti satın almak zorundasınız. Kanunla öte yandan küçük işyerlerine iş güvenliği ve işyeri hekimi istihdam etmek yerine, “hizmet satın alma” hakkı tanınıyor.
Ki bu hak tanınmasa zaten uygulanabilir olması mümkün değil. Yükümlülüklerini yerine getirmeyen apartman, site, bakkal ve ofisler dahil ‘az tehlikeli iş yeri’ olarak tanımlanan her yer için ağır cezalar gündemde.
Şöyle ki, risk değerlendirmesi yaptırmayanlara 5 bin 859 TL, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirmeyene 13 bin 22 lira olmak üzere aylık 18 bin 881 lira para cezası söz konusu.
Eczacıbaşı Grubu’nun 2013’te bu alanda hizmet vermek amacıyla kurulmuş bir şirketi var. Eczacıbaşı OSGB (Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi). Önce sadece grup şirketlerine hizmet vermeye başlayan şirket sonrasında iş alanını genişleterek tüm Türkiye’de hizmet vermeye başlamış. 1 Temmuz yaklaşırken, Genel Müdür Anıl Sugetiren ile sohbet ettik. 1 Temmuz’dan sonra neler olacak, onları konuştuk. Çünkü Eczacıbaşı OSGB, 2013 yılından bu yana bu döneme hazırlanan ve şu anda bu alanda en organize olan şirket. 81 ilde 20 şube ile hizmet veriyor.
Sugetiren, 1 Temmuz sonrası için “Şirketleri tam bir kaos bekliyor” diyor. Şu nedenden:
“İnsan kaynakları çok sıkıntı yaşayacak. Aktif SGK’lı sayısı 22 milyonun biraz üzerinde. Bu, 20 bin civarında işyeri hekimi, 30 bin civarında iş güvenliği uzmanı demek. Bizim bugün Türkiye’de 120 bin hekimimiz var, 85 bini kamuda çalışıyor, geriye 35- 40 bin hekim kalıyor. Ofis ortamları, banka şubeleri, marketler gibi çok şubeli kuruluşlar en yoğun karışıklığın yaşanacağı yerler. karışıklık olacak. İşyeri hekimliği sertifikasına sahip olduğunu var saydığımız durumda bile kamuda olmayan 35-40 bin hekimle bu hizmeti Türkiye’de vermek mümkün değil. Taleple arzı karşılamak şu anda çok kolay gözükmüyor.”
UZAKTAN DENETİM
Sistemin denetleme sürecinde de şöyle bir kolaylık var. Çalışma Bakanlığı kendi oluşturduğu bir yazılımla tüm kuruluşları uzaktan izleyebiliyor. Bu hizmetin alınıp alınmadığını görmek için gidip denetim yapması gerekmiyor. SGK sicilleri aracılığıyla o hizmet alınmış mı sistemde görülebiliyor. Yani “O kadar işyeri içinde denetim sırası bana gelmez” diye bir rahatlık söz konusu değil.
Eczacıbaşı OSGB ocak ayından bu yana 120 yeni işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanını işe almış. Şu anda çalışan sayısı 350. Pek çok banka ve uluslararası şirkete hizmet vermeye başlamışlar. Anıl Sugetiren, tüm Türkiye’ye yayılmış bir hizmeti yönettikleri için denetlemeleri de uzaktan yaptıklarını anlatıyor. “İşyeri hekimlerimizin hizmete gittiği yerlerdeki giriş ve çıkış saatlerini izliyoruz” diyor.
22 MİLYON ÇALIŞAN , 3 MİLYON ŞİRKETLİK POTANSİYEL
Şu anda çok konuşulmuyor ama bu düzenleme potansiyeli çok büyük bir iş yaratmış. Eczacıbaşı OSGB Genel Müdürü Sugetiren, “Uluslararası firmalar şu anda Türkiye pazarını izliyor. Bizim geçmişimiz ve ölçeğimiz çok büyük. Ama küçük bazı şirketler de var bu alana giren. Onlarla görüşen yabancılar var. Çünkü potansiyeli çok büyük bir pazardan bahsediyoruz. 22 milyon çalışan, 3 milyonun üzerinde şirket. Bu pazardan herkes pay kapmak isteyecektir” diyor. 200 kuruluştaki 100 bin çalışana 1000 farklı noktada hizmet veren şirket, Türkiye için şu anda ilk ve tek olma özelliğini taşıyor. Bir süre sonra yeni işe alımlarla Eczacıbaşı Grubu içindeki en büyük şirketlerden biri haline gelecek ve ne kadar büyürse büyüsün aslında Türkiye’nin ihtiyacına yetişemeyecek.
