Öğretmenin de yerlisi değil ithali makbul!

AKP döneminde icraatlarıyla en çok gündeme gelen bakanlıklardan biri olan Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yeni projesi ''Yabancı Dil Öğretiminin Geliştirilmesi Projesi''ne ilişkin tartışmalar sürüyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “yabancı dil öğretiminden” duyduğu rahatsızlığı ifade etmesi üzerine hazırlıklarına başlandığı söylenen proje için ortada Bakan Nimet Çubukçu ve projenin hazırlıklarını yürüten MEB Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanı Ünal Akyüz’ün açıklamaları dışında bir belgeye de ulaşılamıyor. Bu haliyle projeye ilişkin birçok soru cevaplanmayı bekliyor.

Yabancı Dil Öğretiminin Geliştirilmesi Projesi’nin FATİH (Fırsatları Artırma Teknolojiyi İyileştirme Hareketi) kapsamında hazırlandığı ifade ediliyor. Proje sadece İngilizce eğitimine odaklanmasıyla, MEB’in “yabancı dil” deyince aklına İngilizceden başka bir dil gelmediği yönündeki eleştirileri destekliyor. Yapılan açıklamalarda 5 yıl süreli ve yaklaşık 1,5 milyar TL'ye mal olacak proje kapsamında “Yabancı dil mevzuatının yenilenmesi yabancı dil eylem planı hazırlanması, okullarda İngilizce öğretiminde kullanılan program ve materyallerin standartlara uygun olarak yenilenmesi, yabancı dil öğretmeni istihdam kriterlerinin yeniden belirlenmesi, proje tamamlanıncaya kadar (4 yıl içinde) her yıl 10 bin olmak üzere toplam 40 bin anadili İngilizce olan yabancı İngilizce öğretmeni alınması, okullarda hafta sonu ve yaz tatillerinde yabancı ve Türk İngilizce öğretmenlerinin birlikte çalışacağı faaliyetler düzenlenmesi” öngörülüyor.

Projenin en çok tartışmaya konu olan bölümü ise “ithal öğretmen” tartışmalarına neden olan “40 bin anadili İngilizce olan yabancı İngilizce öğretmeni alınması” yönündeki düzenleme. Şu ana kadar yapılan eleştirelere kulaklarını tıkayan MEB projeyi savunmakta kararlı görünüyor. “İthal öğretmenlerin” İngilizce derslerine Türk öğretmenlerle birlikte girmesi, öğrenciler ve Türk öğretmenler için İngilizce konuşma sınıfları düzenlemeleri, İngilizce öğretimi için materyal ve etkinlikler geliştirmeleri, müfredat dışındaki İngilizce etkinliklerine yardımcı olmalarının hedeflendiği belirtiliyor.

Öğretmen açığı yüz binlerle ifade ediliyor
“İthal öğretmen” tartışmasının odağa oturmasındaki temel neden ise on binlerce öğretmen açığı olmasına rağmen, “kaynak, bütçe sorunları” gerekçe gösterilerek atanmayan 300 bin öğretmenin olması. MEB'in Şubat 2010 verilerine göre eğitim sisteminde 133 bin 317 açık bulunuyor. Öğretmen açığının en yoğun olduğu branşlardan biri ise 12 bin 52 ile İngilizce öğretmenliği. MEB’in öğretmen açığına rağmen öğretmen atamaması ve 40 bin “ithal ingilizce öğretmeni”ni okullara göndereceğini açıklaması, atama yapılmamasında bütçenin bir gerekçe olarak önü sürülmesinin anlamsız olduğunu gösteriyor. Bu yöndeki eleştiriler karşısında ise ithal öğretmenlerin finansmanının başka bir fondan karşılanacağı söyleniyor. Eğer böyle bir fon varsa bunun neden öğretmen ithal etmek için de, öğretmen açıklarını kapatmak için kullanılmadığı sorusu ise cevaplanmış değil.

Aynı sınıfta iki öğretmen
Projeye ilişkin cevaplanmayan sorular bunlarla da sınırlı değil. Proje kapsamında yurtdışından getirilecek öğretmenlere aylık 1500 ile 2000 dolar arasında bir ücret verileceği kaydedilirken, bu öğretmenlerin birer yıllık sözleşmelerle görevlerini sürdürecekleri ifade ediliyor. Bu durumda aynı sınıfta bulunan iki öğretmenden birinin daha fazla ücret almasının çalışma barışını nasıl etkileyeceği endişe yaratan başlıklardan biri. Aynı sınıfta, biri diğerinden daha farklı olarak tanımlanmış iki öğretmenin bulunmasının öğrencileri nasıl etkileyeceği ya da yaratacağı pedagojik problemler ise ayrı bir sorun olarak dikkat çekiyor. MEB, projenin okul öncesi eğitimi de kapsadığını ve çocuklara küçük yaştan İngilizce öğretmeye başlayacaklarını söylerken, sorunların eğitim sisteminin farklı seviyelerinde farklı yansımaları olacağı da şimdiden görülebiliyor.

MEB bir taraftan da böyle bir proje kapsamında ithal öğretmenlerle, İngilizce öğretiminin niteliğini artıracağını iddia ederken, diğer taraftan ise varolan öğretmenleri ve atanamayan İngilizce öğretmenlerini yetersiz olarak değerlendiriyor. MEB’in ortaya attığı iddiaların, nitelikli bir yabancı dil öğretimi için öğrenme ortamında belki de diğer branşlardan daha fazla öğrenme ortamında ek araçlara ihtiyaç duyulması ve okulların büyük bir çoğunluğunda bu araçların bulunmaması nedeniyle son derece tartışmalı olduğu kaydediliyor.