HUKUK DEVLETİ,YARGI VE DEMOKRASİ

<p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Hukuk devleti mi, yargı bağımsızlığı mı, siyasi irade &ccedil;oğunluk despotizmi mi var tartışmaları yapılıyor. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Yandaş veya karşıt algısı;</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;"> hukuk kurallarının uygulanmasında en b&uuml;y&uuml;k handikaptır.</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></b></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">İnsanlar; </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">farklılıkların eşitsizlik doğurduğunu, g&uuml;c&uuml; elinde olanın ayrıcalıklı olduğu, keyfiliğin haklardan yararlanmada d&uuml;zensizlik meydana getirdiği endişesi i&ccedil;indedir. </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">İnsanlar; </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">bazı insanların bazılarından daha ayrıcalıklı olmasını &ouml;nlemek i&ccedil;in de hukuk kurallarını, adil yargılamayı, kanun &ouml;n&uuml;nde eşitliği, masumiyet ilkesini, su&ccedil;suz ceza olmaz ilkesi benimsemiştir. Bunun sonucu olarak <b>hukuk devleti </b>kavramını benimseyerek, anayasa ve yasalarla siyasi iktidarın, sermaye sahiplerinin halk yığınlarını istismarını &ouml;nlemeye &ccedil;alışmışlardır. </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&Ccedil;ağın gereği</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">; anayasal devlet, hukuk devletidir. </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Demokrasi;</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;"> ayrıcalıkların olmadığı herkesin eşit olduğu <b>hukuk devleti varsa </b>anlamlı sistemdir. </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Demokrasi; </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">y&ouml;neticilerin halk tarafından belli s&uuml;reyle se&ccedil;mesi ve değiştirebilmesi iken, H<b>ukuk devleti</b>; kişi sınıf ve z&uuml;mre ayrımcılığının olmadığı herkesin her vatandaşın doğuştan eşit haklara sahip olduğu temeline dayanır. Bunun i&ccedil;inde kuvvetler ayrılığı anlayışı ile yargı bağımsızlığı esas alınmıştır. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Tarih boyunca; </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">yargıyı istediği gibi kullanan siyasi iktidar, her zaman hukukta muhaliflere adalet hakkı tanımadan yeni haksızlıklar yaratmıştır. &nbsp;<b>Ne adına? </b>Din adına, ideoloji adına haksızlıklar yapılmıştır, yapılmaktadır. </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">G&uuml;c&uuml;n hukukunun </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">olduğu yerde despotizm vardır. &nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></b></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Hukuk </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">başka şeydir, <b>yasa &ccedil;ıkartmak </b>başka şeydir. Hukuk, yasayı belirler. Yasa, hukuku belirlemez. Bir yasa &ccedil;ıkarıldığında bu hukuk olmaz, yasal d&uuml;zenleme olur. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Genel olarak g&ouml;zlenen</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">; siyasi iktidarın yargı g&uuml;c&uuml;n&uuml; de kullandığı, bunun i&ccedil;in yasal d&uuml;zenlemeler yaparak yargı erkini emrine aldığı şeklindedir. &nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Y&uuml;r&uuml;tmeye v</span></b><b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">erilen yetkiler;</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;"> normal, olağan bir hukukun &ccedil;ok &uuml;st&uuml;ndedir. <b>Bu yetkilerle</b>; hukukun temel ilkeleriyle bağdaşmayan d&uuml;zenlemelere gidilmiştir. </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">T&uuml;rkiye&#39;de siyasi iktidar g&uuml;c&uuml;;</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;"> <b>hukuk devleti </b>değil <b>yasa devleti </b>olmayı tercih etmiştir. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Mahkemelerde olması gereken yetkiler;</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;"> hukukun temel ilkelerine dayanmalıdır. </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Bunlar;</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;"> -su&ccedil;suzluk karinesi ilkesi -kuşkudan sanık yararlanır ilkesi -silahların eşitliği ilkesi -adil yargılanma ilkesidir &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Hukuk devletinde</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">; kimseye olağan&uuml;st&uuml;, hukukun olması gerektiğini s&ouml;ylediğinin dışında yetkiler verilemez. Verildiğinde başka g&uuml;&ccedil; merkezleri oluşur, hukuk ortadan kalkar. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Yasalar</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">; hukukun hizmetinde olmalı. Hukuku kimse kullanmamalı. Sonu&ccedil;ta yasal bir d&uuml;zenleme yaparsınız ama bu hukuka uygun olmaz, &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Hukukun amacı</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">; d&uuml;zeni ve adaleti sağlamak demektir. Adalet, yasanın emrine girmişse o zaman g&ouml;r&uuml;n&uuml;şte bir adalet vardır. Hukukla ilgisi olmaz, g&ouml;r&uuml;n&uuml;şte hukuktur. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Hi&ccedil; kimseye</span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">, olağan&uuml;st&uuml;, hukukun olması gerektiğini s&ouml;ylediğinin dışında, yetkiler verilmemelidir. Verilirse, hukuk ortadan kaldırılmış olur. &nbsp; Korkarak, &uuml;rkerek, duygusallığa kapılarak <b>hukuk </b>oluşturulmamalıdır. Yasa &ccedil;ıkarırsınız ama artık o hukuk değildir, iktidar g&uuml;c&uuml;n&uuml;n <b>korku aracı</b>dır. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Yaşanan ve yaşatılan sıkıntılar, </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">toplumda hemen herkesi rahatsız edici bir boyuta gelmiştir. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Keyfi yandaşı koruma ve kollama, muhalifi sindirme susturma, hak almadan mahrum etme anlayışı; </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">adalet sistemini, yargı sistemini bunaltmış, yargıya olan g&uuml;veni sarsmıştır. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Oysa <b>yargı; </b>g&uuml;&ccedil;s&uuml;zlerin sığınacağı limandır. Hak arayan ya da haksızlığa uğrayan insanlar, adaletin tarafsız ve yansız sağlanması ile rahatlamalıdır. &nbsp; Uygulamalardan ve sıkıntılardan ders alınmalıdır. &nbsp; </span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">&nbsp;</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">G&uuml;n&uuml;n S&ouml;z&uuml;: </span></b><span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">G&uuml;&ccedil;l&uuml;n&uuml;n g&uuml;&ccedil;s&uuml;ze yapacağı en b&uuml;y&uuml;k k&ouml;t&uuml;l&uuml;k, adalet adına adaletsizlik yapmasıdır.</span></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> &nbsp;</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt;"> <span style="color: black; font-family: &quot;Times New Roman&quot;,&quot;serif&quot;; font-size: 12pt;">Nurullah AYDIN</span></p>